Vậy là một mùa Tết trung thu nữa đã qua, ngoài đường bắt đầu vắng đi những đèn lồng, đồ trang trí rực rỡ sắc màu và những quầy bánh trung thu đủ chủng loại. Sự háo hức chờ đợi không còn nhưng có lẽ trong mỗi người chúng ta vẫn lắng đọng nhiều suy nghĩ. Vậy Tết trung thu ngày nay đã “đọng” lại những gì để cho một nghệ sĩ nổi tiếng đã phải thốt lên rằng “Trẻ em bây giờ thiệt thòi”.
Đón Tết Trung thu nay, nhớ Tết Trung thu xưa
Tết Trung Thu hay còn gọi là Tết thiếu nhi được người Việt xem là ngày lễ lớn thứ 2 sau Tết nguyên đán. Đây là dịp để người lớn thể hiện tình yêu thương với con trẻ và cũng là dịp để mọi người trong gia đình đoàn viên, quây quần bên nhau, vun đắp thêm tình thân.
Mâm cỗ trông trăng
Theo dòng lịch sử về Tết trung thu xưa, ông bà cẩn thận dặn con cháu: Ban ngày làm cỗ gia tiên, tối đến bày cỗ thưởng nguyệt. Đầu cỗ là bánh mặt trăng, và dùng nhiều thứ bánh trái hoa quả, nhuộm đủ các màu sắc, sặc sỡ, xanh, đỏ, trắng, vàng. Năm loại quả tượng trưng cho ngũ hành trong Trái Đất cùng với bánh nướng và bánh dẻo. Nhịp sống đổi mới, khiến mâm cỗ ngày nay dần được “hiện đại hóa” với nhiều loại bánh kẹo, trái cây nội, ngoại khác nhau. Dịch vụ đồ cúng cũng được nâng cấp, phụ nữ không cần phải chăm chút, cầu kỳ cắt tỉa cho mâm cỗ dâng lên tổ tiên. Trên mâm cỗ Trung thu xưa còn có đèn ông sao, có ông Tiến sỹ giấy, ông Phỗng, bây giờ cũng dần trở nên xa lạ.
Mâm cổ truyền thống (ảnh: internet)
Bánh trung thu
Cái chất cổ truyền mang hơi thở của hương đồng gió nội thể hiện rõ ràng nhất trong bánh trung thu. Tết xưa, bánh chỉ đơn thuần với 2 loại: bánh nướng và bánh dẻo có hình tròn hoặc hình vuông tượng trưng cho đất trời hay sự viên mãn sung túc. Nguyên liệu cũng hết sức gần gũi, giản dị như đậu xanh, thịt heo, lá chanh, lạc, vừng… làm nhân bánh.
Bánh trung thu vi cá, bánh trung thu matcha, tiramisu, bánh trung thu rau câu…Chắc chắn người Việt ngày nay cũng không lạ gì với các loại bánh được kể trên. Bánh trung thu dần được sản xuất đại trà, phổ biến hơn với nhiều mẫu mã, hương vị, giá cả khiến cho đời sống ẩm thức trở nên phong phú đa dạng hơn. Tuy vậy, cái hương vị đậm chất cổ truyền Việt trong bánh trung thu xưa vẫn được nhiều người yêu thích.
Bánh trung thu ngày nay đa dạng về mẫu mã, hương vị (ảnh: internet)
Đồ chơi Trung thu
Ngày nay, không quá khó để tìm kiếm những đồ chơi truyền thống dịp Trung thu như: đèn lồng, đèn ông sao, đầu sư tử, mặt nạ, trống… được làm từ giấy màu, keo dán đơn giản nhưng vô cùng bắt mắt và nhiều màu sắc. Nhưng có lẽ, trẻ em bây giờ ưa chuộng các loại đồ chơi hiện đại và đắt tiền hơn rất nhiều: đèn điện tử, phục trang điện tử, mặt nạ kinh dị, hình hài siêu nhân, súng, gươm…
Hình ảnh những chiếc đèn ông sao làm bằng giấy bóng, đèn kéo quân hay những chiếc đèn tự tay làm từ lon bia lon sữa bò được cắm nến bên trong luôn là những hình ý nghĩa nhất về ngày Trung thu mà không phải ai cũng may mắn có được. Cái vui của đồ chơi truyền thống như đèn kéo quân được nhà văn Nguyễn Tuân diễn tả: “Đèn chạy hai vòng quân, một vòng trẩy đi, một vòng trẩy về, vui mắt lạ!”. Cái vui và cái lạ đó, giới trẻ ngày nay còn mấy ai được dịp thưởng thức. Có phải trẻ em bây giờ thiệt thòi hơn không?
(Ảnh: ohman.vn)
Hội Trung thu
“Tết Trung Thu em xách đèn đi chơi,
Em xách đèn đi khắp phố phường…..”
Tết Trung Thu ngoài việc cúng gia tiên, phá cỗ, nghe chuyện về trăng, còn có chơi đèn kéo quân, đèn ông sao, đèn cá chép, đèn cầy… Đoàn múa lân gồm nhiều em nhỏ đi đến trước cửa từng nhà trong thôn, xóm để trình diễn những điệu múa đẹp mắt hay đơn giản cầm lồng đèn đi theo cho có “tụ”.
Ngày nay tại nhiều vùng ngoại thành, nông thôn, các khu xóm sẽ cùng nhau rước đèn, phát bánh kẹo cho trẻ em, tổ chức văn nghệ, các trò chơi dân gian. Riêng ở thành thị, nếp sống hiện đại hơn, trẻ em thường được bố mẹ dẫn đến các địa điểm tổ chức trung thu tại các trung tâm thương mại hay đơn giản là dạo phố rồi về.
Vẫn là ánh trăng tròn vằng vặc ngày Rằm tháng Tám, nhưng Tết Trung thu ngày nay đã thay đổi ít nhiều. Dù cuộc sống ngày càng hiện đại, cách “thưởng thức” ngày Tết thiếu nhi cũng ngày càng tân tiến hơn, nhưng hy vọng những nét đẹp truyền thống quý báu vẫn được gìn giữ và lưu truyền qua thế hệ trẻ ngày nay.
Vui Tết Trung thu tại FAST
Vui Tết Trung thu là hoạt động thường niên được FAST tổ chức cho các Fasters nhí nhằm tạo niềm vui cho các bé trong dịp Trung thu. Đã nhiều năm diễn ra hoạt động, hòa theo nhịp sống ngày càng hiện đại, FAST có gì thay đổi trong các lần tổ chức?
Tại Văn phòng Hà Nội (FHN)
Chị HạnhDTT/FHN háo hức kể: “Chương trình vẫn giữ truyền thống hóa trang chị Hằng và chú Cuội. Các năm trước thì thuê người đóng vai gấu Pooh hoặc người thổi bong bóng nghệ thuật, riêng năm nay tất cả các hoạt động đều được các Fasters tự tổ chức, rất vui nhộn. Ngày xưa văn phòng khá chật nên phải đi mượn nhờ địa điểm để tổ chức. Năm nay, có hẳn một khu vực rộng rãi để các bé tha hồ vui chơi, nô đùa”.
Trung thu tại FHN năm 2018
Trung thu tại FHN “xưa” năm 2015
Văn phòng tại Đà Nẵng (FĐN)
Theo lời chị ThủyMTT/FĐN thì chương trình dành cho các bé không có nhiều thay đổi nhưng số lượng Fasters nhí tham gia ngày càng nhiều hơn. Nhớ về Trung thu “xưa” chị vui vẻ kể: “Có năm trang trí trung thu bằng nhiều bóng bay, chiều hôm trước đã mua rồi, sáng hôm sau đem tới văn phòng, trên đường ai cũng nhìn với ánh mắt lạ. Nhắc lại tự nhiên thấy nhớ ngày xưa quá”.
Trung thu tại FĐN năm 2018
Văn phòng FĐN với Trung thu “bóng bay” năm 2015
Tại văn phòng Miền Nam (FMN)
Trung thu tại FMN qua mọi năm đều được quan tâm và kêu gọi tham gia từ rất sớm. Ban tổ chức chương trình các năm gần đây ngoài các thành viên kỳ cựu còn có sự tham gia của các bạn 9X trong vai trò tổ chức, góp vui bằng các trò chơi hoạt náo, diễn kịch, ca hát… Một đại diện 9X – SơnND/FSG chia sẻ: “Chương trình cần tập trung xây dựng kịch bản hay hơn & lôi cuốn hơn để thu hút các bé. Năm nay, trò chơi Nhanh như FAST nhí trả lời các câu hỏi xoáy khá hay, được các bé hào hứng tham gia. BTC mong muốn các Fasters trẻ của FMN sẽ tham gia nhiệt tình vào khâu tổ chức không chỉ cho chương trình Trung thu mà còn nhiều chương trình văn nghệ khác.”
Trung thu năm 2018 tại FMN
Trung thu năm 2013 tại FMN
HồngNTM/FMK