1. Công nghiệp 4.0 là gì?
Theo Gartner (Công ty nghiên cứu và tư vấn CNTT), năm 2013 thuật ngữ “Industrie 4.0” xuất hiện trong một tờ báo của chính phủ Đức. Khái niệm cơ bản của “Industrie 4.0” là kết nối các hệ thống nhúng và cơ sở sản xuất thông minh để tạo ra sự hội tụ kỹ thuật số giữa Công nghiệp, Kinh doanh, chức năng và quy trình bên trong.
Klaus Schwab, người sáng lập và chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế Giới mang đến cái nhìn đơn giản hơn về “industrie 4.0” như sau:
“Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách mạng lần 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cuộc cách mạng lần 3 sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Bây giờ, cuộc Cách mạng Công nghiệp Thứ tư đang nảy nở từ cuộc cách mạng lần ba, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa vật lý, kỹ thuật số và sinh học.”
Và ở Việt Nam thuật ngữ “Industrie 4.0” được biết đến với cái tên “Công nghiệp 4.0” hay “Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”.
Tóm lại, một cách hiểu đơn giản hơn: Công nghiệp 4.0 là quá trình tích hợp tất cả các công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình và phương thức sản xuất, kinh doanh.
>>> Xem thêm: Data là gì? Vai trò của Data đối với doanh nghiệp
2. Các lĩnh vực chính của nền công nghiệp 4.0
Hiện tại, việc đặt vé máy bay, gọi xe taxi trực tuyến, đặt phòng khách sạn online, gọi đồ ăn trên các ứng dụng… giờ đây đã quá phổ biến. Cách thức thực hiện đơn giản và dễ dàng hơn. Đây có thể xem là những biểu hiện đầu tiên và cơ bản nhất của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra trên 3 lĩnh vực chính:
- Kỹ thuật số
- Công nghệ sinh học
- Vật lý
3. Yếu tố cốt lõi của kỹ thuật số trong công nghiệp 4.0
Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI): Được hiểu như một ngành của khoa học máy tính liên quan đến việc tự động hóa các hành vi thông minh. AI là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. Trí tuệ nhân tạo khác với việc lập trình logic trong các ngôn ngữ lập trình là ở việc ứng dụng các hệ thống học máy (machine learning) để mô phỏng trí tuệ của con người trong các xử lý mà con người làm tốt hơn máy tính. Cụ thể, trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ của con người như: biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi. v.v…
Hiện nay, trí tuệ nhân tạo đã được áp dụng nhiều hơn trong các lĩnh vực như y học, kinh tế, quân sự, các ngành kĩ thuật cũng như trong các trò chơi điện tử và phần mềm máy tính thông dụng.
Vạn vật kết nối (Internet Of Things – IoT): Theo định nghĩa của Wikipedia IoT được ví von như một kịch bản thế giới, mỗi đồ vật, con người được định danh riêng và có khả năng truyền tải, trao đổi những dữ liệu, thông tin thông qua một mạng Internet mà không phụ thuộc vào khả năng tương tác giữa người với người hoặc người với thiết bị máy tính. IoT đã phát triển từ sự hội tụ của công nghệ không dây, công nghệ vi cơ điện tử và Internet. Nói đơn giản là một tập hợp các thiết bị có khả năng kết nối với nhau, với Internet và với thế giới bên ngoài để thực hiện một công việc nào đó.
Trong những năm vừa qua, IoT được ứng dụng nhiều trong thực tiễn, điển hình các ngành nghề chế tạo máy, chăm sóc sức khỏe, nhà thông minh…
>>> Xem thêm: SaaS là gì? Tất tần tật về Software as a Service
Nhà thông minh được trang bị hệ thống tự động tiên tiến nhờ vào các thiết bị kết nối với internet
Dữ liệu lớn (Big Data): Theo định nghĩa của Gartner, “Big Data là tài sản thông tin, mà những thông tin này có khối lượng dữ liệu lớn, tốc độ cao và dữ liệu đa dạng, đòi hỏi phải có công nghệ mới để xử lý hiệu quả nhằm đưa ra được các quyết định hiệu quả, khám phá được các yếu tố ẩn sâu trong dữ liệu và tối ưu hóa được quá trình xử lý dữ liệu”.
Điện toán đám mây (Cloud): là việc sử dụng các dịch vụ như nền tảng phát triển phần mềm, máy chủ, lưu trữ và phần mềm qua internet, thường được gọi là đám mây.
Data mining biến dữ liệu thô thành cái nhìn sâu sắc để đưa ra quyết định kinh doanh tốt hơn.
>>> Xem thêm: Công nghệ cloud là gì? Lợi ích, ứng dụng của Cloud Server
Công nghệ sinh học
Tập trung vào nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọt trong Nông nghiệp, Thủy sản, Y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa học và vật liệu.
Vật lý
Chế tạo robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene, skyrmions…) và công nghệ nano…
Máy in 3D
4. Tác động của công nghiệp 4.0 lên đời sống
Công nghiệp 4.0 giờ đây không chỉ được coi là xu hướng hiện đại mà xem nó như cuộc cách mạng mang nhiều cơ hội phát triển kinh tế – xã hội. Một số ngành nghề cũng có những sự thay đổi khi công nghiệp 4.0 xuất hiện:
Y tế: Đây là lĩnh vực có sự thay đổi đột phá hơn nhờ vào công nghiệp 4.0. Nhờ vào các ứng dụng hiện đại, các bệnh viện có thể dễ dàng quản lý, lưu trữ hồ sơ bệnh án, nhiều ca mổ thành công nhờ có sự trợ giúp của các robot.
Nông nghiệp: Giờ đây, các trang trại đã thay đổi phương thức sản xuất kinh doanh, áp dụng nhiều công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng tốt hơn và giảm thiểu chi phí. Các trang trại có thể dùng điện thoại di động để điều chỉnh cho việc tưới tiêu… Các trang trại kỹ thuật số cũng đang là mục tiêu lớn cho ngành nông nghiệp.
Công nghiệp: Các nhà máy đã chuyển đổi một số quy trình sản xuất đơn giản sử dụng tay chân sang máy móc tự động. Công nghiệp 4.0 có thể tạo các nhà máy thông minh, làm việc với nhau thông qua internet giúp cải thiện năng suất, kiểm soát và quản lý công việc tốt hơn.
Trong tương lai, các nhà máy thông minh sẽ được xây dựng và đưa vào vận hành
Công nghệ phần mềm: Hiện nay có nhiều ứng dụng, phần mềm giúp con người dễ dàng sử dụng và thuận tiện hơn khi làm việc, sinh hoạt hằng ngày. Ví dụ như: ứng dụng đặt xe, đặt đồ ăn, ví điện tử…
Xem thêm: Chính phủ điện tử là gì? Các hình thức hoạt động chính của e-Government
5. Tác động của công nghiệp 4.0 đối với tài chính-kế toán
Trong nền công nghiệp 4.0, mạng máy tính đã kết nối hệ sinh thái tài chính-kế toán một cách thống nhất và gần như hoạt động liên tục. Điều này góp phần khắc phục trở ngại về mặt không gian và thời gian, tiết kiệm các chi phí, tạo điều kiện cho các giao dịch kế toán thực hiện nhanh chóng, dễ dàng và hiệu quả.
Nhờ sự ảnh hưởng của các công nghệ hiện đại như lưu trữ dữ liệu lớn, kết nối vạn vật, điện toán đám mây… giúp các doanh nghiệp định hình lại quy mô kinh doanh, sử dụng phương thức thanh toán điện tử, áp dụng hóa đơn điện tử và triển khai các giải pháp ERP… hướng tới xây dựng công tác chuyển đổi số trong doanh nghiệp.
Những tiến bộ về kỹ thuật công nghệ góp phần thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm, dịch vụ chất lượng cao như phần mềm kế toán, giải pháp ERP, hóa đơn điện tử, phần mềm hỗ trợ kê khai thuế… tạo thuận lợi trong việc nâng cao hiệu quả công tác kế toán, tài chính cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhờ ứng dụng công nghệ điện toán đám mây, giúp người dùng có thể làm việc mọi lúc mọi nơi, miễn là có kết nối internet. Sự linh hoạt này không chỉ giúp cho các kế toán viên có thể hoàn thành công việc một cách thuận lợi mà còn giúp cho các nhà quản lý có thể điều hành doanh nghiệp tốt hơn.
Đối với con người, công nghiệp 4.0 đòi hỏi sự nhận thức và hành động của họ. Những kế toán viên sẽ phải nỗ lực học tập, nâng cao trình độ, ứng dụng những tiến bộ về các kỹ thuật công nghệ thông tin trong chuyên môn đẩy mạnh năng suất và chất lượng công việc.