Từ ngày 1/6/2025, hàng chục nghìn hộ, cá nhân kinh doanh sẽ xóa bỏ thuế khoán như trước đây. Thay vào đó, họ buộc phải chuyển sang hình thức khai và nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế. Cùng FAST tìm hiểu chi tiết ở bài viết dưới đây.
1. Thuế khoán là gì?
Theo quy định tại khoản 7 và khoản 9 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC, thuế khoán được hiểu như sau:
-
Phương pháp khoán là cách tính thuế dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh thu mà cơ quan thuế ấn định. Doanh thu này được xác định theo quy định tại Điều 51 Luật Quản lý thuế năm 2019.
-
Mức thuế khoán là số tiền thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước mà hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải nộp theo phương pháp khoán. Mức này cũng do cơ quan thuế xác định theo Điều 51 của Luật Quản lý thuế 2019.
Từ các quy định trên, có thể hiểu: Thuế khoán là loại thuế được tính theo tỷ lệ trên doanh thu do cơ quan thuế ấn định, áp dụng cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.
2. Chính thức bỏ thuế khoán từ 01/06/2025 với hộ kinh doanh doanh thu trên 1 tỷ
Theo khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP), từ ngày 01/6/2025, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và thuộc các lĩnh vực như: ăn uống, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, bán lẻ (trừ ô tô, xe máy…), dịch vụ vận tải, vui chơi giải trí, nghệ thuật, chiếu phim… sẽ bị xóa bỏ hình thức thuế khoán.
Thay vào đó, các đối tượng này phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu trực tiếp với cơ quan thuế. Điều này nhằm tăng tính minh bạch và kiểm soát doanh thu thực tế.
Bỏ thuế khoán thì đóng thuế như thế nào?
Khi không còn nộp thuế theo phương pháp khoán, hộ kinh doanh sẽ chuyển sang phương pháp kê khai thuế, tức là nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế phát sinh, được ghi nhận thông qua hệ thống hóa đơn điện tử. Việc kê khai này sẽ dựa trên dữ liệu được kết nối với cơ quan thuế, giúp xác định chính xác nghĩa vụ thuế.
3. Chậm nhất trong năm 2026: Xóa bỏ hoàn toàn thuế khoán với hộ kinh doanh
Theo Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh sẽ được hoàn tất chậm nhất trong năm 2026.
Bộ Chính trị yêu cầu các cấp, ngành thực hiện các giải pháp đồng bộ như:
-
Hoàn thiện khung pháp lý cho hộ kinh doanh, thu hẹp sự khác biệt với doanh nghiệp để khuyến khích chuyển đổi mô hình từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp.
-
Đẩy mạnh số hóa, minh bạch hóa, đơn giản hóa thủ tục kế toán, thuế, bảo hiểm để người kinh doanh dễ thực hiện.
-
Miễn phí nền tảng số, phần mềm kế toán, hỗ trợ đào tạo về pháp lý, kế toán, quản trị cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
-
Tăng khả năng tiếp cận tài chính cho nhóm yếu thế, thanh niên, phụ nữ, người dân tộc thiểu số…
Việc bỏ thuế khoán hộ kinh doanh là một bước chuyển quan trọng, nhằm thúc đẩy môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và hiện đại hơn.
4. Hai lựa chọn cho hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán
4.1. Tiếp tục hoạt động hộ kinh doanh nhưng chuyển sang kê khai thuế
Các bước thực hiện:
(1) Chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật:
-
Thiết bị có Internet (điện thoại, máy tính, tablet…);
-
Máy POS hoặc hệ thống máy tính tiền.
(2) Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền:
-
Thời hạn: Trước 31/5/2025.
-
Mẫu: 01/ĐKTĐ-HĐĐT (theo Phụ lục IA, Nghị định 123/2020/NĐ-CP).
(3) Chuyển đổi phương pháp tính thuế:
-
Nộp mẫu 08-MST để cập nhật phương pháp từ khoán sang kê khai.
Mức thuế áp dụng theo Thông tư 40/2021:
-
Thuế GTGT: 5%
-
Thuế TNCN: 2%
➡️ Tổng thuế = 7% trên doanh thu thực tế
Ví dụ: Một tiệm gội đầu doanh thu 300 triệu đồng/năm sẽ nộp khoảng 21 triệu đồng/năm (tức 1,75 triệu đồng/tháng).
4.2. Chuyển đổi thành doanh nghiệp
Nếu hộ kinh doanh muốn mở rộng và phát triển bài bản hơn, có thể chuyển đổi thành doanh nghiệp theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP.
Thủ tục:
-
Nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đặt trụ sở;
-
Trong 2 ngày làm việc sau khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cơ quan đăng ký sẽ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh cũ.
Hồ sơ chuyển đổi bao gồm:
-
Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh;
-
Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký thuế;
-
Các giấy tờ theo loại hình doanh nghiệp (tư nhân, công ty TNHH, công ty cổ phần…);
-
Nếu có yếu tố nước ngoài: kèm văn bản chấp thuận đầu tư (theo Luật Đầu tư 2020).
5. Tác động và lợi ích lâu dài
5.1. Ai bị ảnh hưởng?
Khoảng 37.000 hộ, cá nhân kinh doanh trong các lĩnh vực như ăn uống, bán lẻ, giải trí, vận tải,… có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm sẽ không được áp dụng thuế khoán.
5.2. Lo ngại ban đầu:
-
Chưa quen dùng máy tính tiền, phần mềm hóa đơn;
-
Khó khăn trong việc kê khai và tính toán doanh thu.
Tuy nhiên, các hiệp hội ngành nghề như FBA đang tích cực hỗ trợ hướng dẫn để hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi.
5.3. Lợi ích lâu dài:
-
Tăng tính minh bạch, công bằng trong thuế;
-
Hạn chế gian lận, thất thu ngân sách;
6. Từ 01/6/2025: Bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
Căn cứ Nghị định 123/2020/NĐ-CP (được sửa đổi tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP), từ ngày 01/6/2025, các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và hoạt động trong một số lĩnh vực phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
6.1. Các nhóm ngành bắt buộc áp dụng:
-
Kinh doanh tại trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng bán lẻ (trừ ô tô, xe máy…);
-
Dịch vụ ăn uống, nhà hàng, khách sạn;
-
Vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ vận tải;
-
Giải trí, nghệ thuật, chiếu phim;
-
Các dịch vụ cá nhân khác theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam.
6.2. Mục tiêu:
Hóa đơn kết nối trực tiếp với cơ quan thuế nhằm xác định chính xác doanh thu thực tế, tăng tính minh bạch và giảm gian lận thuế.
-
Tạo điều kiện tiếp cận vốn vay dễ dàng hơn cho hộ kinh doanh (không cần thế chấp sổ đỏ).
Kết luận
Việc xóa bỏ thuế khoán là bước đi tất yếu trong tiến trình hiện đại hóa công tác quản lý thuế. Dù có thể gây khó khăn ban đầu, nhưng về lâu dài, đây là cơ hội để các hộ kinh doanh nâng cao năng lực, mở rộng hoạt động và tiếp cận thị trường một cách minh bạch và hiệu quả hơn.
>> Xem thêm: Hộ kinh doanh cá thể có được phép có con dấu không?