1. Điện toán đám mây là gì?
Điện toán đám mây là một mô hình dịch vụ cho phép người dùng truy cập và sử dụng tài nguyên điện toán, như mạng, server, lưu trữ, ứng dụng, và dịch vụ, thông qua kết nối mạng internet một cách linh hoạt và theo yêu cầu.
Điện toán đám mây mang lại sự tiện lợi và linh hoạt, cho phép người dùng lưu trữ và truy cập dữ liệu từ mọi nơi có kết nối mạng.
Những dịch vụ như Google Drive, Dropbox, và OneDrive là những ví dụ minh họa cho việc sử dụng Điện toán đám mây trong lưu trữ dữ liệu cá nhân. Đồng thời, đối với doanh nghiệp, điện toán đám mây cung cấp giải pháp cho việc quản lý tài nguyên tính toán và lưu trữ một cách hiệu quả, tiết kiệm chi phí và mang lại khả năng mở rộng dễ dàng. Điều này đã làm thay đổi cách chúng ta tương tác với công nghệ thông tin, đánh dấu sự tiến bộ và tích hợp của điện toán đám mây vào cuộc sống hàng ngày.
Điện toán đám mây hoạt động như thế nào?
Điện toán đám mây vận hành bằng cách tận dụng các mô hình dịch vụ để chia sẻ tài nguyên, phần mềm và thông tin qua Internet. Người dùng, bao gồm cả công ty và cá nhân, trả phí để truy cập các tài nguyên ảo như dịch vụ tính toán, lưu trữ và mạng lưới, tất cả đều được đặt trên các máy chủ từ xa do nhà cung cấp dịch vụ đám mây sở hữu và quản lý.
Một lợi ích nổi bật của điện toán đám mây là mô hình trả phí theo mức sử dụng, giúp doanh nghiệp dễ dàng mở rộng mà không cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng dữ liệu vật lý và duy trì chúng.
Điện toán đám mây đơn giản là sử dụng mạng Internet để kết nối người dùng với nền tảng đám mây, nơi họ có thể yêu cầu và sử dụng các dịch vụ tính toán được thuê. Kết nối giữa thiết bị của người dùng và máy chủ trung tâm cho phép trao đổi dữ liệu một cách thuận tiện, đồng thời đảm bảo an toàn thông tin với các tính năng bảo mật và quyền riêng tư.
Trong việc triển khai kiến trúc điện toán đám mây, không có giải pháp nào là phù hợp cho mọi trường hợp. Tính linh hoạt và đa dạng mang lại lợi ích lớn, cho phép doanh nghiệp kịp thời thích ứng với các thay đổi của thị trường hoặc biến động dữ liệu.
2. Đặc điểm của Điện toán đám mây
Điện toán đám mây có 5 đặc trưng cơ bản để phân biệt với các hình thức máy chủ khác trước đây.
2.1. Tự phục vụ nhu cầu (On-demand self-service)
Dịch vụ ĐTĐM cung cấp cho người dùng tất cả các yếu tố cần thiết khi sử dụng tài nguyên số bao gồm mạng, server, lưu trữ, ứng dụng, dịch vụ,… Người dùng chủ động sử dụng mà không cần phụ thuộc vào nhà cung cấp hosting.
2.2. Truy cập mọi lúc mọi nơi (Broad network access)
Người dùng có thể truy cập vào tài khoản ĐTĐM và làm việc ở bất cứ nơi đâu và thời gian nào mà không bắt buộc tới văn phòng, đăng nhập vào máy chủ vật lý của công ty.
2.3. Tích hợp tài nguyên (Resource pooling)
Các nhà cung cấp Dịch vụ Đám mây (ĐTĐM) sẽ có trung tâm dữ liệu với cơ sở hạ tầng hiện đại, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng của người dùng.
2.4. Co giãn nhanh chóng (Rapid elasticity or expansion)
Dịch vụ đám mây cho phép người dùng tự do nâng cấp hoặc giảm lượng tài nguyên cần sử dụng theo nhu cầu của họ tại mọi thời điểm.
2.5. Đo lường dịch vụ (Measured service)
Dịch vụ đám mây có hệ thống ghi và báo cáo về lưu lượng sử dụng của khách hàng. Nhờ đó, khách hàng có thể biết chính xác lượng tài nguyên họ đã sử dụng để thanh toán và điều chỉnh thiết bị sử dụng.
3. 6 lợi ích của điện toán đám mây nổi bật
Cùng điểm qua các lợi ích của dịch vụ đám mây:
Đơn giản hóa mọi thứ
Một trong những rào cản lớn về CNTT mà bạn phải đối mặt trong doanh nghiệp của bạn đó là việc tập trung hoặc nâng cấp công nghệ trong khi hoạt động. Điều này thường dẫn đến việc phải đặt mua và cài đặt phần cứng, phần mềm để mọi máy tính trong công ty của bạn có thể tương thích với nhau.
Tùy thuộc vào quy mô của doanh nghiệp, điều này là khoản đầu tư lớn và thường khá tốn kém.
Tuy nhiên, khi bạn sử dụng công nghệ điện toán đám mây, tất cả các ứng dụng, tất cả các dữ liệu sẵn sàng cho các nhân viên dùng đều lưu trữ trên đám mây.
Điều này có nghĩa là đội ngũ IT không cần phải mất nhiều thời gian nâng cấp phần cứng, cài đặt các phần mềm mới và cấu hình lại các thiết bị. Không ai phải mất thời gian để tìm kiếm dữ liệu bị mất hoặc chuyển nó cho người khác trong cùng bộ phận.
Điện toán đám mây cung cấp cho mọi người một nền tảng công nghệ như nhau. Nó còn cho phép bạn đồng thời nâng cấp các ứng dụng và chương trình, giúp mọi người trong công ty luôn hoạt động cùng trên một nền tảng đồng nhất.
Dễ dàng tiếp cận
Một khi bạn đưa công nghệ điện toán đám mây vào doanh nghiệp của bạn, mọi nhân viên sẽ được tiếp cận với các thông tin họ cần để phục vụ cho công việc của họ. Và họ có thể làm việc hầu như tại mọi nơi, chỉ cần có mạng internet.
Điều đó có nghĩa là bạn sẽ không phải ngồi lỳ một chỗ với các máy tính để bàn. Bạn có thể truy cập dữ liệu và ứng dụng ở bất kỳ đâu, cho dù đó là trong văn phòng của bạn, tại một nhà hàng sang trọng, trong khách sạn hoặc tại sân bay. Bạn có thể sử dụng máy tính xách tay, máy tính bảng, điện thoại thông minh để làm việc.
Có thể tiếp cận từ xa thông qua internet là một trong những lý do hàng đầu khiến nhiều doanh nghiệp chuyển sang điện toán đám mây.
Bảo mật cho các tập tin quan trọng
Trước kia, bạn có thể lưu trữ các tập tin quan trọng trên máy tính xách tay. Vậy điều gì sẽ xảy ra khi bạn bị mất máy tính? Các tập tin sẽ bị mất và chúng sẽ rơi vào tay người khác.
Với điện toán đám mây, tất cả các tập tin của bạn được lưu trữ bằng kỹ thuật số trong hạ tầng điện toán đám mây, vì thế sẽ không còn chuyện dữ liệu bị mất hoặc phần cứng bị lỗi nữa. Khi sử dụng điện toán đám mây bạn cũng sẽ có quyền truy cập để phục hồi dữ liệu và sao lưu chúng để tránh cho bạn khỏi bị mất thông tin quan trọng.
Thêm vào đó, có rất nhiều nhà cung cấp thứ ba cung cấp các dịch vụ lưu trữ đám mây với cơ chế mã hóa để bảo vệ quyền riêng tư cho các dữ liệu của bạn.
Tối ưu chi phí
Bảo dưỡng và nâng cấp máy tính để bàn, máy tính xách tay cũng như các phần mềm liên quan cho toàn bộ công ty là một chi phí rất khó duyệt chi, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc mới thành lập.
Bạn sẽ thấy mình phải chi trả cho các chi phí bản quyền phần mềm, rồi lại tiếp tục trả tiền cho việc mua mới, nâng cấp phần cứng và cả chi phí nhân công hỗ trợ để giúp cho mọi thứ vận hành.
Với mô hình tương tự khi sử dụng điện toán đám mây sẽ có chi phí rất thấp, với một vài nghiên cứu mới đây cho thấy bạn có thể tiết kiệm được 30% hoặc nhiều hơn. Sự lựa chọn để chuyển sang điện toán đám mây sẽ giúp tiết kiệm được cho doanh nghiệp của bạn một số tiền đáng kể.
Tăng tính linh hoạt cho các doanh nghiệp
Bằng cách sử dụng điện toán đám mây có thể giúp doanh nghiệp của bạn mở rộng quy mô. Thử nghĩ rằng đột nhiên bạn có một khách hàng mới đòi hỏi bạn phải có thêm nhiều nhân lực hơn mới đáp ứng nổi.
Bạn có thể sẽ cần một số thiết bị mới hoặc nâng cấp thiết bị hiện có để hỗ trợ việc kinh doanh.
Điện toán đám mây sẽ cho phép bạn nhanh chóng có tăng cấu hình, tăng dung lượng lưu trữ cũng như có thêm sự hỗ trợ từ các nhân viên IT mà không cần quan tâm đến việc họ đang ở đâu.
Trong một thế giới kinh doanh đầy cạnh tranh, việc không có khả năng đáp ứng được nhu cầu và mong đợi của khách hàng có thể đưa bạn đến thất bại. Đây là một lợi thế rất lớn cho doanh nghiệp của bạn.
Gia tăng sự hợp tác và sát nhập kinh doanh
Khi bạn tiếp tục mở rộng quy mô doanh nghiệp, bạn có thể thấy mình cần phải cộng tác nhiều hơn với những người làm việc tự do.
Công cụ điện toán đám mây giúp việc chia sẻ dữ liệu và ứng dụng cho những người làm việc tự do hoặc các đồng nghiệp hết sức dễ dàng. Tương tự, bạn có thể thấy công ty của mình có thể liên quan tới việc sát nhập hoặc mua lại. Việc sử dụng điện toán đám mây giúp cho hệ thống và nhân viên sát nhập hoạt động một cách liền mạch với chi phí thấp hơn.
Những sự thay đổi với tốc độ chóng mặt trong công nghệ hiện nay khiến bạn phải đánh giá lại tất những lợi ích mà điện toán đám mây mang lại cho bạn và doanh nghiệp của bạn. Một cách đơn giản, điện toán đám mây cung cấp một giải pháp tiết kiệm chi phí và thời gian, tăng khả năng tiếp cận đủ để bạn nghiêm túc xem xét công nghệ mới này để hỗ trợ cho những nhu cầu CNTT của mình.
Cho dù doanh nghiệp của bạn lớn hay nhỏ, bạn đều sẽ gặt hái được thành quả của hiện tượng điện toán đám mây.
4. Phân loại điện toán đám mây
Điện toán đám mây có thể được phân thành 3 loại chính:
4.1 Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ – IaaS (Infrastructure as a Service)
Dịch vụ Cơ sở Hạ tầng như Dịch vụ (IaaS) đóng vai trò quan trọng trong hệ thống Điện toán Đám mây, cung cấp những khối xây dựng cơ bản cho Công nghệ Thông tin và Truyền thông (CNTT). IaaS mở ra quyền truy cập vào các tính năng mạng, máy tính (ảo hoặc trên phần cứng chuyên dụng), và không gian lưu trữ dữ liệu.
IaaS nổi bật với tính linh hoạt cao và khả năng kiểm soát tài nguyên CNTT. Người dùng có khả năng quản lý và điều chỉnh tài nguyên theo nhu cầu cụ thể mà không gặp phải các ràng buộc về phần cứng. Mô hình này giống với cách nhiều tổ chức và nhà phát triển quản lý tài nguyên CNTT trong môi trường hiện tại, tạo điều kiện thuận lợi cho sự chuyển đổi và tích hợp vào mô hình đám mây. Điều này làm cho IaaS trở thành một phần không thể thiếu trong hệ thống Điện toán Đám mây, đặc biệt đối với những người muốn giữ sự linh hoạt và kiểm soát tối đa trong quản lý tài nguyên CNTT của họ.
4.2 Nền tảng dưới dạng dịch vụ – PaaS (Platform as a Service)
PaaS giúp giảm bớt gánh nặng quản lý cơ sở hạ tầng cơ bản của tổ chức, thường là phần cứng và hệ điều hành. Thay vào đó, nó tập trung vào việc triển khai và quản lý ứng dụng.
Với PaaS, người dùng có thể tập trung vào công việc chính như phát triển ứng dụng mà không cần lo lắng về việc mua sắm tài nguyên, quản lý dung lượng, bảo trì phần mềm và xử lý sự cố. PaaS giúp tối ưu hóa quá trình làm việc bằng cách giảm bớt các công đoạn quản lý cấp thấp, đồng thời mang lại sự thuận tiện và linh hoạt trong việc phát triển ứng dụng.
4.3 Phần mềm dưới dạng dịch vụ – SaaS (Software as a Service)
SaaS (Software as a Service) cung cấp cho người dùng quyền truy cập vào các ứng dụng phần mềm sẵn sàng sử dụng. Người dùng có thể truy cập các ứng dụng này từ bất kỳ đâu có kết nối Internet.
SaaS thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp và cá nhân. Ví dụ, các doanh nghiệp có thể sử dụng SaaS để triển khai các ứng dụng như email, CRM hoặc ERP. Các cá nhân có thể sử dụng SaaS để truy cập các ứng dụng như email, lưu trữ đám mây hoặc các dịch vụ phát trực tuyến.
Ngoài ra, điện toán đám mây còn có thể được phân loại theo mô hình triển khai:
Điện toán đám mây công cộng (Public cloud): Là loại điện toán đám mây mà tài nguyên và dịch vụ được cung cấp bởi một nhà cung cấp đám mây bên ngoài cho nhiều khách hàng thông qua internet. Ví dụ: AWS, Google Cloud, Microsoft Azure, …
Điện toán đám mây riêng (Private cloud): Là loại điện toán đám mây mà tài nguyên và dịch vụ được cung cấp cho một tổ chức hoặc một nhóm người dùng duy nhất, thường được quản lý bởi tổ chức đó hoặc một bên thứ ba. Ví dụ: VMware, OpenStack, IBM Cloud Private, …
Điện toán đám mây lai (Hybrid cloud): Là loại điện toán đám mây kết hợp giữa đám mây công cộng và đám mây riêng, cho phép di chuyển dữ liệu và ứng dụng giữa các môi trường khác nhau. Ví dụ: AWS Outposts, Azure Stack, Google Anthos, …
Điện toán đám mây cộng đồng (Community cloud): Là loại điện toán đám mây mà tài nguyên và dịch vụ được cung cấp cho một nhóm các tổ chức có chung một mục tiêu hoặc lĩnh vực hoạt động, thường được quản lý bởi một trong các tổ chức đó hoặc một bên thứ ba. Ví dụ: GovCloud, HealthCare.gov, EduCloud,…
>>> Xem thêm: Công nghệ cloud là gì? Lợi ích, ứng dụng của Cloud Server
5. Ai nên sử dụng điện toán đám mây?
Điện toán đám mây có thể được sử dụng bởi bất kỳ ai, từ các doanh nghiệp lớn đến các cá nhân. Tuy nhiên, có một số đối tượng đặc biệt phù hợp với điện toán đám mây, bao gồm:
- Tiết kiệm chi phí: Doanh nghiệp chỉ cần trả tiền cho các tài nguyên điện toán mà họ sử dụng thực tế, giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu và chi phí vận hành.
- Linh hoạt: Doanh nghiệp có thể dễ dàng tăng hoặc giảm tài nguyên điện toán theo nhu cầu sử dụng, giúp tối ưu hóa chi phí.
- Tăng khả năng truy cập: Doanh nghiệp có thể truy cập các tài nguyên điện toán từ bất kỳ đâu có kết nối Internet, giúp tăng khả năng truy cập và làm việc từ xa.
Các cá nhân: Điện toán đám mây mang lại nhiều lợi ích cho các cá nhân, bao gồm:
- Tiết kiệm chi phí: Cá nhân có thể sử dụng các dịch vụ đám mây như lưu trữ, email, ứng dụng,… mà không cần phải mua phần cứng hoặc phần mềm riêng.
- Linh hoạt: Cá nhân có thể truy cập các dịch vụ đám mây từ bất kỳ đâu có kết nối Internet.
- Tăng khả năng truy cập: Cá nhân có thể chia sẻ các tài nguyên đám mây với người khác một cách dễ dàng.
Ngoài ra, điện toán đám mây còn có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác, bao gồm:
- Giáo dục: Điện toán đám mây giúp giáo dục trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn, thông qua các hình thức học trực tuyến, học từ xa,…
- Y tế: Điện toán đám mây giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, thông qua các ứng dụng như bệnh án điện tử, telehealth,…
- Chính phủ: Điện toán đám mây giúp chính phủ cung cấp các dịch vụ công hiệu quả hơn, thông qua các ứng dụng như e-government, e-tax,…
6. Ứng dụng thực tế của điện toán đám mây trong các ngành
Điện toán đám mây đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, từ doanh nghiệp nhỏ đến các tập đoàn lớn. Dưới đây là một số ứng dụng cụ thể của điện toán đám mây trong các ngành khác nhau:
Ngành Y Tế
- Lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử (EHR): Đám mây cung cấp không gian lưu trữ an toàn và dễ truy cập cho lượng lớn dữ liệu bệnh nhân, giúp các bác sĩ dễ dàng chia sẻ thông tin và đưa ra chẩn đoán chính xác hơn.
- Telehealth: Các cuộc khám bệnh từ xa, tư vấn y tế trực tuyến trở nên phổ biến hơn nhờ vào điện toán đám mây, giúp bệnh nhân tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.
- Nghiên cứu y học: Đám mây hỗ trợ các nhà khoa học phân tích lượng lớn dữ liệu y sinh để phát triển các loại thuốc mới và phương pháp điều trị hiệu quả hơn.
Ngành Tài Chính
- Ngân hàng trực tuyến: Các ngân hàng sử dụng đám mây để cung cấp các dịch vụ ngân hàng trực tuyến, cho phép khách hàng thực hiện giao dịch, chuyển tiền và quản lý tài khoản mọi lúc, mọi nơi.
- Phân tích dữ liệu: Đám mây giúp các ngân hàng phân tích dữ liệu khách hàng để đưa ra các sản phẩm và dịch vụ phù hợp, đồng thời phát hiện các hành vi gian lận.
- Giao dịch chứng khoán: Các sàn giao dịch chứng khoán sử dụng đám mây để xử lý lượng lớn dữ liệu giao dịch trong thời gian thực.
Ngành Bán Lẻ
- E-commerce: Các cửa hàng trực tuyến sử dụng đám mây để lưu trữ sản phẩm, xử lý đơn hàng, quản lý kho hàng và tương tác với khách hàng.
- Phân tích dữ liệu khách hàng: Đám mây giúp các nhà bán lẻ hiểu rõ hơn về hành vi mua sắm của khách hàng, từ đó đưa ra các chiến dịch marketing hiệu quả.
- Chuỗi cung ứng: Đám mây giúp các doanh nghiệp quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả, từ việc đặt hàng đến giao hàng.
Ngành Giáo dục
- Học trực tuyến: Đám mây cung cấp nền tảng để xây dựng các khóa học trực tuyến, cho phép học sinh tiếp cận kiến thức mọi lúc, mọi nơi.
- Quản lý học sinh: Các trường học sử dụng đám mây để quản lý thông tin học sinh, điểm số, lịch học và các hoạt động ngoại khóa.
- Hợp tác giữa giáo viên và học sinh: Đám mây tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tương tác với nhau một cách dễ dàng, thông qua các công cụ như Google Classroom, Microsoft Teams.
Ngành Sản Xuất
- Internet of Things (IoT): Đám mây giúp kết nối các thiết bị sản xuất, thu thập và phân tích dữ liệu để tối ưu hóa quy trình sản xuất.
- Bảo trì dự đoán: Đám mây giúp dự đoán và ngăn chặn các sự cố máy móc, giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động.
- Quản lý chuỗi cung ứng: Đám mây giúp các nhà sản xuất quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả, từ việc đặt hàng nguyên liệu đến giao hàng sản phẩm.
7. Điện toán đám mây có thể giúp doanh nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ như thế nào
Tốc độ đổi mới nhanh chóng và nhu cầu về khả năng tính toán tiên tiến biến điện toán đám mây thành một lựa chọn hấp dẫn, thúc đẩy nghiên cứu và đẩy nhanh quá trình phát triển sản phẩm mới. Với khả năng truy cập các tài nguyên có thể mở rộng và công nghệ tiên tiến, doanh nghiệp không còn lo lắng về chi phí đầu tư cố định hoặc giới hạn về hạ tầng. Tương lai, điện toán đám mây có khả năng trở thành môi trường CNTT chiếm ưu thế trong doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp của bạn đang trải qua những tình trạng sau, giải pháp điện toán đám mây có thể là lựa chọn thích hợp:
– Tốc độ tăng trưởng vượt quá khả năng hiện tại của cơ sở hạ tầng.
– Sử dụng tài nguyên cơ sở hạ tầng hiện có ở mức thấp.
– Áp lực từ khối lượng dữ liệu lớn lên tài nguyên lưu trữ nội bộ.
– Thời gian phản hồi chậm với hạ tầng hiện có.
– Trì hoãn chu kỳ phát triển sản phẩm do hạn chế cơ sở hạ tầng.
– Vấn đề về dòng tiền do chi phí hạ tầng cao.
– Nhóm người dùng có tính di động hoặc địa lý phân tán.
Những thách thức này thường vượt quá khả năng đáp ứng của các trung tâm dữ liệu truyền thống.
Nhìn chung, điện toán đám mây là một công nghệ mang lại nhiều lợi ích cho người dùng. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp tiết kiệm chi phí, linh hoạt và hiệu quả, thì điện toán đám mây chính là một lựa chọn phù hợp.