Chứng chỉ CPA (Certified Public Accountant) là một trong những chứng chỉ hành nghề kế toán danh giá và được công nhận rộng rãi trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, chứng chỉ CPA không chỉ là minh chứng cho sự chuyên môn và uy tín trong lĩnh vực kế toán mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp và phát triển cá nhân. Trong bài viết này, hãy cùng FAST tìm hiểu chi tiết về chứng chỉ CPA tại Việt Nam, bao gồm các yêu cầu, chương trình học, cũng như những lợi ích mà chứng chỉ này mang lại cho các chuyên gia kế toán và tài chính.
1. CPA là gì?
CPA là viết tắt của Kế toán viên Công chứng (tiếng Anh: Certified Public Accountant). Đây là một chứng chỉ nghề nghiệp danh giá dành cho các chuyên gia kế toán tại Việt Nam và trên thế giới.
Người sở hữu chứng chỉ CPA được công nhận là có kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực hành cao trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, tài chính và thuế. Họ có thể đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong các doanh nghiệp, tổ chức phi lợi nhuận và cơ quan nhà nước, bao gồm:
- Giám đốc tài chính (CFO)
- Kiểm toán viên nội bộ
- Kiểm toán viên độc lập
- Chuyên viên tư vấn tài chính
- Nhà phân tích tài chính
- Giảng viên đại học
2. Lợi ích của việc có chứng chỉ CPA
Việc sở hữu chứng chỉ CPA mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cả cá nhân và nhà tuyển dụng. Dưới đây là một số lợi ích tiêu biểu:
2.1 Đối với cá nhân
Nâng cao thu nhập:
- Mức lương cao hơn: Kế toán viên CPA thường có mức lương cao hơn so với các kế toán viên thông thường. Theo khảo sát của VACPA, mức lương trung bình của Kế toán viên CPA tại Việt Nam dao động từ 25 đến 50 triệu đồng/tháng, tùy vào kinh nghiệm và vị trí công việc.
- Cơ hội nhận thưởng và hoa hồng cao hơn: Nhờ chuyên môn cao và kỹ năng đa dạng, Kế toán viên CPA thường được hưởng các chế độ đãi ngộ tốt hơn, bao gồm thưởng, hoa hồng và các phúc lợi khác.
Tăng cơ hội thăng tiến:
- Cơ hội thăng tiến: Chứng chỉ CPA là chìa khóa vàng để mở ra cánh cửa thăng tiến trong sự nghiệp. Kế toán viên CPA có nhiều cơ hội để được lên chức vụ cao hơn, đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo trong các doanh nghiệp lớn.
- Khả năng tự mở công ty riêng: Với kiến thức và kinh nghiệm dày dặn, Kế toán viên CPA có thể tự tin mở công ty tư vấn kế toán, kiểm toán hoặc thành lập văn phòng hành nghề nghiệp vụ kế toán, kiểm toán.
Mở rộng cơ hội nghề nghiệp:
- Đa dạng ngành nghề: Chứng chỉ CPA không chỉ giới hạn trong lĩnh vực kế toán truyền thống mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn khác như Giám đốc tài chính (CFO), Chuyên viên tư vấn tài chính, Nhà phân tích tài chính, Giảng viên đại học, Chuyên gia nghiên cứu.
- Làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau: Kế toán viên CPA có thể làm việc trong nhiều ngành nghề khác nhau như ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, bảo hiểm, dầu khí, công nghệ thông tin.
Nâng cao uy tín:
- Chứng minh chuyên môn: Chứng chỉ CPA là minh chứng cho sự chuyên nghiệp và uy tín của bạn trong lĩnh vực tài chính.
- Đánh giá cao: Kế toán viên CPA được đánh giá cao bởi khả năng giải quyết vấn đề phức tạp, tư duy logic và kỹ năng giao tiếp hiệu quả.
2.2 Đối với nhà tuyển dụng
Tuyển dụng được nhân viên chất lượng cao:
- Tiêu chuẩn tuyển dụng: Chứng chỉ CPA là tiêu chuẩn tuyển dụng quan trọng đối với các vị trí liên quan đến kế toán, kiểm toán và tài chính.
- Kiến thức chuyên môn: Kế toán viên CPA có kiến thức chuyên môn được đào tạo bài bản, kỹ năng thực hành vững vàng và đạo đức nghề nghiệp cao.
- Tiết kiệm chi phí: Tuyển dụng Kế toán viên CPA giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đào tạo và giảm thiểu rủi ro sai sót trong công việc.
Nâng cao hình ảnh và thương hiệu công ty:
- Chuyên nghiệp và uy tín: Việc sở hữu đội ngũ nhân viên có chứng chỉ CPA là dấu hiệu cho thấy sự chuyên nghiệp và uy tín của công ty.
- Thu hút khách hàng: Điều này giúp thu hút khách hàng tiềm năng và nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường.
Tăng năng suất và hiệu quả hoạt động:
- Xử lý công việc hiệu quả: Kế toán viên CPA có khả năng xử lý công việc hiệu quả và đưa ra các giải pháp tối ưu cho các vấn đề tài chính của doanh nghiệp.
- Tiết kiệm chi phí: Nhờ đó, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng lợi nhuận và nâng cao năng suất hoạt động.
3. Điều kiện tham dự đăng ký CPA
Theo Điều 4, Thông tư 91/2017/TT-BTC, để được dự thi chứng chỉ CPA, các ứng viên cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
Yêu cầu về bằng cấp:
- Ứng viên phải có bằng tốt nghiệp đại học hoặc cao hơn trong các chuyên ngành như kế toán, kiểm toán, tài chính, ngân hàng.
- Trong trường hợp ứng viên tốt nghiệp các chuyên ngành khác, họ cần phải có tổng số học trình các môn học liên quan đến kế toán, kiểm toán, tài chính, phân tích hoạt động tài chính và thuế đạt ít nhất 7% trên tổng số học trình của toàn khóa học.
- Ngoài ra, nếu ứng viên tốt nghiệp từ các chuyên ngành khác nhưng đã hoàn thành khóa học do các tổ chức nghề nghiệp quốc tế về kế toán, kiểm toán tổ chức và cấp chứng chỉ, họ cũng có thể đủ điều kiện.
Kinh nghiệm làm việc:
- Ứng viên cần có ít nhất 5 năm kinh nghiệm làm việc trong các vị trí liên quan đến kế toán, tài chính.
- Hoặc ít nhất 4 năm kinh nghiệm làm việc ở vị trí trợ lý kiểm toán viên.
Đạo đức nghề nghiệp và tuân thủ pháp luật:
- Ứng viên phải không vi phạm các quy chuẩn về đạo đức nghề nghiệp.
- Họ phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành.
Hồ sơ đăng ký dự thi:
- Phiếu đăng ký dự thi hợp lệ: Ứng viên phải điền đầy đủ và chính xác thông tin vào phiếu đăng ký dự thi.
- Thẻ dự thi hợp lệ: Ứng viên phải có thẻ dự thi đúng quy định.
- Sơ yếu lý lịch: Cung cấp bản sơ yếu lý lịch chi tiết và chính xác.
- Ảnh màu: Ứng viên cần chuẩn bị 3 ảnh màu cỡ 3×4, và phong bì theo quy định.
- Giấy tờ tùy thân: Cung cấp bản sao công chứng của Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân.
- Bằng tốt nghiệp: Cung cấp bản sao công chứng của bằng tốt nghiệp.
- Lệ phí thi: Ứng viên phải nộp đầy đủ lệ phí thi theo quy định trước kỳ thi.
Việc đáp ứng các điều kiện trên là cần thiết để đảm bảo ứng viên có đủ năng lực, kiến thức và kinh nghiệm cần thiết để trở thành CPA. Các bước chuẩn bị hồ sơ và nộp lệ phí cũng giúp quy trình đăng ký được diễn ra suôn sẻ và minh bạch.
4. Thời hạn và hiệu lực của chứng chỉ CPA
Theo Thông tư số 296/2016/TT-BTC ngày 15 tháng 11 năm 2016, chứng chỉ đăng ký hành nghề kế toán (CPA) có thời hạn tối đa là 60 tháng (tương đương với 5 năm), nhưng không được quá ngày 31 tháng 12 của năm thứ năm kể từ năm mà Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán có hiệu lực.
Điều này có nghĩa là thời hạn tối đa của chứng chỉ đăng ký hành nghề kế toán là 5 năm, nhưng không vượt quá ngày 31 tháng 12 của năm thứ năm kể từ khi giấy chứng nhận có hiệu lực. Điều này giúp đảm bảo rằng các kế toán viên hành nghề duy trì được sự cập nhật và tuân thủ các quy định mới nhất trong ngành kế toán.
Ví dụ: Nếu bạn nhận Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán vào ngày 1 tháng 7 năm 2024, thì chứng chỉ của bạn sẽ có hiệu lực tối đa đến ngày 31 tháng 12 năm 2029. Tuy nhiên, nếu bạn nhận giấy chứng nhận vào ngày 1 tháng 1 năm 2024, thì chứng chỉ của bạn vẫn sẽ hết hạn vào ngày 31 tháng 12 năm 2028.
Để duy trì chứng chỉ, bạn cần đảm bảo hoàn thành các yêu cầu về đào tạo và cập nhật kiến thức chuyên môn liên tục (Continuing Professional Education – CPE) theo quy định hiện hành.
5. Những điểm khác biệt giữa CPA Việt Nam và CPA Úc
Điểm giống nhau:
- Đều là chứng chỉ nghề nghiệp danh giá dành cho các chuyên gia kế toán, kiểm toán.
- Yêu cầu trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc cao để tham dự kỳ thi.
- Kiểm tra kiến thức và kỹ năng của thí sinh thông qua kỳ thi.
- Mang lại nhiều lợi ích cho cá nhân và nhà tuyển dụng.
Điểm khác biệt:
| Tiêu chí | CPA Việt Nam | CPA Úc |
| Hội tổ chức | Hội Kế toán viên Công chứng Việt Nam (VACPA) | CPA Australia |
| Nội dung thi | 4 môn: Kiểm toán, Kế toán tài chính, Quản trị doanh nghiệp, Luật và thuế | 6 môn: Kế toán tài chính, Kiểm toán, Luật thuế, Quản trị doanh nghiệp, Tài chính doanh nghiệp, Kỹ năng chuyên nghiệp |
| Hình thức thi | Trắc nghiệm và tự luận | Trắc nghiệm và tự luận |
| Ngôn ngữ thi | Tiếng Việt | Tiếng Anh |
| Số lần thi/năm | 2 lần | 4 lần |
| Điểm thi | 38 điểm trở lên (trừ môn ngoại ngữ) | 50% trở lên cho mỗi môn |
| Kinh nghiệm làm việc | 3 năm | Không yêu cầu |
| Giáo dục nghề nghiệp liên tục (CPE) | 120 giờ/năm | 120 giờ/3 năm |
| Phí thi | 1.400.000 – 2.000.000 VNĐ/môn | ~ 1.000 AUD/môn |
| Công nhận | Việt Nam | Úc, New Zealand, Canada, Hồng Kông, Anh, Ireland, Nam Phi |
6. Học phí và lệ phí thi CPA
Học phí:
- Học phí các khóa ôn thi CPA dao động từ 5 triệu đến 20 triệu đồng/khóa, tùy vào thời gian học, hình thức học (online/offline), uy tín trung tâm đào tạo và nội dung ôn thi (ôn từng môn hoặc ôn tổng hợp).
Lệ phí:
| CPA Úc | CPA Việt Nam |
| Phí dự thi: 580 AUD | Người thi lần đầu: 200.000 VNĐ/môn |
| Phí gia hạn ngày thi: 75 AUD | Người đã có chứng chỉ kế toán viên: 250.000 VNĐ/môn |
| Phí hoãn thi: 330-450 AUD | Người đăng ký thi lại các môn chưa đạt và thi tiếp các môn chưa thi: 250.000 VNĐ/môn |
| Phí kỳ thi nền tảng: 345 AUD | Người đã có chứng chỉ chuyên gia kế toán và chứng chỉ kiểm toán viên nước ngoài: 2.000.000 VNĐ/môn |
| Phí cho người di cư đến Úc muốn thi CPA: 320 AUD |
7. Một số câu hỏi thường gặp về CPA
Kỳ thi CPA được tổ chức mấy lần một năm?
Kỳ thi chứng chỉ CPA tại Việt Nam được Bộ Tài chính tổ chức hàng năm vào quý 3 hoặc quý 4. Thông tin về kỳ thi, bao gồm điều kiện, tiêu chuẩn, thời gian, địa điểm và các thông tin cần thiết khác, sẽ được Hội đồng thi công bố qua các phương tiện thông tin đại chúng ít nhất 36 ngày trước ngày thi.
Chương trình học CPA Việt Nam gồm mấy môn?
Chương trình học CPA Việt Nam bao gồm 7 môn học sau:
- Tài chính và quản lý tài chính nâng cao
- Thuế và quản lý thuế nâng cao
- Pháp luật về kinh tế và luật doanh nghiệp
- Kế toán tài chính và kế toán quản trị nâng cao
- Kiểm toán và dịch vụ bảo đảm nâng cao
- Phân tích hoạt động tài chính nâng cao
- Ngoại ngữ (chọn 1 trong 5 ngoại ngữ: Tiếng Anh, Trung, Pháp, Nga, Đức)
Có cần phải làm việc tại một công ty kế toán để trở thành CPA không?
Bạn cần có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kế toán, nhưng không nhất thiết phải làm việc tại một công ty kế toán. Kinh nghiệm có thể đến từ các vị trí kế toán trong các tổ chức khác.
Có những cách nào để ôn thi CPA?
Bạn có thể ôn thi qua:
- Các khóa học ôn tập CPA trực tiếp hoặc trực tuyến.
- Sách giáo trình và tài liệu học tập chuyên dụng.
- Các nhóm học tập hoặc diễn đàn trực tuyến.
Có thể thi CPA nhiều lần không?
Có, bạn có thể thi lại các môn thi mà bạn chưa đạt. Nhiều chương trình CPA cho phép bạn thi lại trong thời gian quy định để hoàn thành chứng chỉ.
Có cần phải có bằng cấp cụ thể để thi CPA không?
Tùy thuộc vào yêu cầu của từng tổ chức cấp chứng chỉ. Thông thường, bạn cần có bằng cấp về kế toán, tài chính, hoặc một lĩnh vực liên quan, nhưng một số tổ chức có thể yêu cầu hoặc chấp nhận bằng cấp khác.
Chứng chỉ CPA là một trong những chứng chỉ nghề nghiệp danh giá dành cho các chuyên gia kế toán tại Việt Nam. Sở hữu chứng chỉ CPA không chỉ mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho cá nhân mà còn cho nhà tuyển dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển nghề nghiệp và nâng cao năng lực chuyên môn. Để đạt được chứng chỉ CPA, bạn cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện yêu cầu, tham gia các khóa học chính quy và ôn thi một cách nghiêm túc và nỗ lực. Hy vọng rằng bài viết trên đây của FAST đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và giúp bạn hiểu rõ hơn về chứng chỉ CPA tại Việt Nam.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://fast.com.vn/
- Email: info@fast.com.vn
- Fanpage: https://www.facebook.com/PhanMemFAST
- Zalo: https://zalo.me/phanmemfast
Một số bài viết liên quan: